اختلال خواب در کودکی چگونه است؟

خواب یکی از نیازهای قوی نوزاد است. به گونه ای قابل ملاحظه در طول زندگی تغییر می کند و این تغییرات از مغز سرچشمه می گیرند. سریعترین تغییرها در دورهء نوزادی و اوایل دوره کودکی رخ می دهد و تا نوجوانی ادامه می یابد. اختلال خواب در کودک می تواند یکی از بدترین تجربه های یک کودک باشد.

نوزادان خواب طولانی دارند که بیشتر آن را خواب مرحله رویا تشکیل می دهد. با افزایش سن مقدار خواب کم می شود.یک نوزاد در طول شبانه روز 16 تا 17 ساعت می خوابد. از این رو بیشتر زندگی اولیه نوزاد در خواب می گذرد.

تفاوتهای فردی مانند عوامل ژنی و شرایط دوران بارداری و زایمان در میزان کم خوابی موثر است. طول مدت خواب در شب بیشتر و در طول روز در نوزادان کمتر است.کودک به تدریج با آهنگ شبانه زندگی بزرگسال سازش می یابد.تمایل روز افزون به محیط ، او را بیدار نگه می دارد و در اثر خستگی و کاهش انرژی نیاز به خواب بیشتر می شود. اختلال خواب در کودکی عبارت است از مشکل در به خواب رفتن. مشکلات رایج خواب از تولد تا 3 سالگی عبارتند از: مخالفت در خوابیدن و شب بیداری این مشکلات ممکن است تا دوران کودکی ادامه یابد.

در بسیاری از کودکان در هنگام شب می ترسند و والدین آنها از این موضوع بی خبرند.این کودکان ممکن است از خوابیدن در رخت خواب خود امتناع نمایند و به دیگران اجازه خوابیدن نمی دهند. رویاهای اضطرابی در این کودکان رایج هستند. گاهی با بی خوابی ناآرام مواجه هستیم نوزاد فریاد می کشد. و گاهی هم بی خوابی آرام کودک دارد چشمهایش باز و ساکت در رخت خواب است. بعضی از بی خوابی های شبانه به شرایط نامساعدپرورشی وشیوه ها ی اشتباه فرزند پروری نسبت داده می شود.

سندرم های وقفه تنفسی در خواب

این سندرم ها به راحتی قابل تشخیص هستند و اختلال خواب در کودکی محسوب می شوند، خطرناک و قابل درمان است. در این گونه سندرم ها تنفس در طول خواب متوقف شده یا سطحی و کم عمق می شود.

این کودکان برای برای حفظ سطوح بهنجار اکسیژن از خواب بیدار می شوند ، چند نفس می گیرند بعد از چند ثانیه به خواب می روند.استمرار مداوم این امر موجب بدخوابی و نهایت موجب خواب آلودگی در طول روز می شود.

یکی دیگر از اختلال خواب در کودکی خر و پف است که خواب را مختل میکند.ا ین صدا به دلیل تنفس از یک مسیر هوایی نسبتا مسدود ایجاد می شود. خواب آلودگی در کودکان موجب کاهش عمکرد هوشی مدرسه ای می شود همچنین اختلال در زمینه عقب ماندگی رشدی فراهم می شود. کودکانی که مبتلا به سندرم وقفه تنفسی در خواب هستند، در طول روز از راه دهان نفس می کشند و مشکلات بلع و بیان دارند.رایجترین علت وقفه تنفسی انسدادی در کودکان، بزرگ شدن بافتهای لنفاوی حلق یا گلو است. اگر بزرگی غده لنفاوی برجسته باشد، کودک ممکن است با دهان باز نفس بکشد و زبان بیرون از دهان باشد و کودک در این حالت کودن به نظر آید.

هیچ دارویی به طور ثابت در طبیعی کردن این اختلال موثر نبوده است. در این وقفه تفسی انسدادی از مصرف داروهای خواب آور خودداری کرد. بهترین روش درمانی در این اختلال کاهش وزن وعمل جراحی بر روی بینی است.

کابوس های شبانه

کابوس ها فراوانترین نابهنجاری خواب را تشکیل می دهند و بر اساس بروز مکرر خوابهای ترسناکی که زمینه بیداری کودک را فراهم می کند. این اختلال خواب در کودکی ممکن است در پی یک فشار روانی_اجتماعی شدید بروز کند.

کابوسها اغلب ناشی از فشاررها از جمله جدایی والدین هستنند. بعضی از کابوس های شبانه علامتی از یک آسیب جدی مربوط به گذشته است.

کابوس های شبانه ممکن است به داروهای بازدارنده خواب مثل دارو های سه حلقه ای ضد افسردگی پاسخ دهند. اما این داروها به ندرت برای کودکان کوچک تر مناسب می باشند. به هر حال به جای تمرکز بر روی دارو بهتر است به علل ممکن توجه شود.

اختلال کابوس شبانه با افزایش سن در کودکان کاهش می یابد.اما در برخی از افراد کابوس ها تا سن بزرگسالی باقی می ماند.

خواب گردی نیز از اختلال خواب در کودکی است. بیشتر در سن 4 سال به بالا و در پسرها رواج بیشتری دارد.خواب گردی به صورت خارج شدن از رخت خواب و حرکت کردن بدون توجه به موانع در اتاق کودک اتفاق می افتد.

وحشت زدگی شبانه در اختلال خواب در کودک

وحشت زدگی شبانه از نظر ظاهری شبیه کابوس شبانه است. کودک وحشت زده ممکن است از خواب بلند شود و در جای خود بشیند، جیغ بزند و نگاهی وحشت زده داشته باشد. ضربان قلب ناگهان بالا می رود و کودک ممکن است به شدت عرق نماید. کودک نسبت به عوامل بیرونی حساسیت نشان نمی دهد و هنگام بیدار شدن از خواب هنگام صبح توانایی یادآوری حوادث شب گذشته را ندارد. اوج وحشت زدگی شبانه در سنین 5 تا 7 سالگی است.

کودکان وحشت زده ممکن است بعدا دچار خواب گردی نیز بشوند. شیوع این اختلال در پسر ها بیشتر است. وجود یک ناهنحاری عصبی جزئی را در وحشت زدگی شبانه موثر می دانند.

علاوه بر دارو درمانگری، روان درمانی فردی و خانواده در بر طرف شدن اختلال خواب در کودکی کمک می کند.مراقبین کودک با داشتن برنامه مناسب تنظیم مدت زمان بیداری و فعالیت روزانه کودک در داشتن خوابی آرام و راحت دخیل هستند.